Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που δημοσιεύθηκε στις 22 Αυγούστου (ΦΕΚ 161Α’/22-08-2020) επέρχονται μεταβολές στη διατύπωση της από 11-03-2020 ΠΝΠ (ΦΕΚ 55Α’/11-03-2020, κυρ. με Ν. 4682/2020, ΦΕΚ 76Α’/03-04-2020) που περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την παροχή εξ αποστάσεως εργασίας από μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα. Πλέον, με την νέα ΠΝΠ εισάγονται προσθήκες που αφορούν ειδικότερα σε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες με κίνδυνο σοβαρότερης λοίμωξης από την COVID-19. Οι νέες ρυθμίσεις ισχύουν από την ημέρα δημοσίευσης της ΠΝΠ στο ΦΕΚ, δηλαδή από το Σάββατο 22 Αυγούστου 2020.
Αναλυτικότερα
Α) Ο εργοδότης δύναται με απόφασή του να καθορίζει ότι η εργασία που παρέχεται από τον εργαζόμενο στον προβλεπόμενο από την ατομική σύμβαση τόπο εργασίας, θα πραγματοποιείται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας. Η πρόβλεψη αυτή αφορά το σύνολο των εργαζομένων που παρέχουν εργασία σε εργοδότη (δεν αφορά στον δημόσιο τομέα) και παραμένει ίδια ως προς την διατύπωση της από τις 11-03-2020 οπότε και πρωτοεισήχθη με ΠΝΠ.
Β) Εργαζόμενοι που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες δύνανται να εργάζονται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας, κατόπιν αιτήματός τους, που διατυπώνεται με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως μέσω τηλεφώνου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή γραπτού μηνύματος κινητού τηλεφώνου. Ο εργοδότης οφείλει να αποδεχθεί το αίτημα εφόσον η εργασία δύναται να παρασχεθεί εξ αποστάσεως. Σε περίπτωση που δεν μπορεί λόγω της φύσης της εργασίας να παρασχεθεί τηλεργασία, ο εργοδότης λαμβάνει μέτρα, ώστε ο αιτών εργαζόμενος που ανήκει σε ευπαθή ομάδα να μην παρέχει εργασία για την εκτέλεση της οποίας έρχεται σε επαφή με κοινό. Σε περίπτωση που ούτε η λήψη μέτρων αποφυγής επαφής του εργαζόμενου με το κοινό δεν καθίσταται εφικτή, ο εργοδότης, ως ύστατο μέτρο προστασίας του εργαζόμενου που ανήκει σε ευπαθή ομάδα, θέτει τη σύμβαση εργασίας του σε αναστολή, για χρονικό διάστημα έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2020. Η τελευταία αυτή πρόβλεψη έχει όλως εξαιρετικό χαρακτήρα και συνεπώς η εφαρμογή της θα πρέπει να προτείνεται μόνο εφόσον i) ο εργαζόμενος που ανήκει σε ευπαθή ομάδα δεν μπορεί λόγω των συνθηκών εκτέλεσης της εργασίας του να την παρέχει από απόσταση και ii) δεν γίνεται παρά την έλλειψη δυνατότητας τηλεργασίας να παρασχεθεί εργασία σε θέση που να αποφεύγεται η επαφή με το κοινό. Καθιερώνεται επομένως ένα σύστημα κλιμακωτής εφαρμογής των ρυθμίσεων για τις ευπαθείς ομάδες με περισσότερα βήματα, κανένα από τα οποία δεν μπορεί να παρακαμφθεί εφόσον υπάρχουν οι πραγματικές προϋποθέσεις εφαρμογής του.
Ποιοι ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες;
Σύμφωνα με το κείμενο της ΠΝΠ, με κοινή απόφαση (ΚΥΑ) των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας, ορίζονται αφενός η έννοια των ευπαθών ομάδων έναντι των συνεπειών μετάδοσης του COVID-19, αφετέρου κάθε ιατρικό πιστοποιητικό που πρέπει να προσκομίζει ο αιτών εργαζόμενος στον εργοδότη προς απόδειξη της συμπερίληψης του στις ευπαθείς ομάδες. Βλέπουμε επομένως ότι για τον προσδιορισμό της έννοιας των ευπαθών ομάδων δεν ακολουθείται κάποια παραπομπή σε ήδη ειλημμένη απόφαση (ΚΥΑ, ΥΑ, Εσωτερική Οδηγία, Ερμηνευτική Εγκύκλιος), όπως αυτή των Υπουργών Υγείας & Εσωτερικών που αφορούσε στην ειδική άδεια απουσίας των ευπαθών ομάδων στον δημόσιο τομέα ή την από 12-03-2020 Εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας όπου γινόταν αναφορά σε ομάδες με μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη από την COVID-19 και ευθεία παραπομπή στις οικίες οδηγίες του ΕΟΔΥ.
Κυρώσεις
Στις περιπτώσεις που ο εργοδότης, παρά το αποδεδειγμένο αίτημα του εργαζόμενου, δεν εφαρμόζει τις παραπάνω ρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της διαδοχικής σειράς των επιμέρους βημάτων εφαρμογής, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους πέντε χιλιάδων ευρώ (5.000 €) για κάθε παράβαση. Αυτό σημαίνει ότι ο εργοδότης υποπίπτει σε παράβαση των διατάξεων και απειλείται με διοικητικό πρόστιμο ακόμη και στην περίπτωση που ενώ ο εργαζόμενος έχει υποβάλλει αίτημα παροχής εξ αποστάσεως εργασίας και αυτό μπορεί λόγω της φύσης της παρεχόμενης εργασίας του να ικανοποιηθεί, επιλέγει την έσχατη λύση της αναστολής σύμβασης εργασίας.